اساسنامه معنویت

دست نوشته ای از مرحوم آیت الله بهجت:
بسم اللَّه الرّحمن الرحیم‏
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ وَحْدَهُ وَ الصَّلاةُ عَلی سَیِّدِ الْأَنْبیاءِ، مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ سادَةِ الْأُوْصِیاءِ الطّاهِرین، وَ اللَّعْنُ الدّائِمُ عَلی‏ أَعْدائِهِمْ مِنَ اْلاَوَّلینَ وَ الْآخِرینَ.
و بعد، مخفی نیست بر اُولِی الاَلباب که اساسنامه حرکت در مخلوقات شناختن محرّک است که حرکت احتیاج به او دارد، و شناختن ما مِنْهُ الْحَرَکة، وَ ما إِلَیْهِ الْحَرَکَةِ، وَ ما لَهُ الْحَرَکَة، یعنی بدایت و نهایت و غرض، که آنْ به آنْ ممکنات متحرّک به سوی مقصد می‏باشند.
فرق بین عالم و جاهل معرفتِ علاجِ حوادث و عدم معرفت است، و تفاوت منازل آنها در عاقبت به تفاوتِ مراتبِ علم آنها است در ابتداء........

راه عرشیان

مطلبی از مرحوم آیت الله بهاءالدینی:
برای آدم شدن و ورود به وادی سیر و سلوک، سیره عملی ائمه دین علیهم السلام را نصب العین خود قرار دهید که غیر از در خانه این خانواده، هیچ کجا خبری و چیزی نیست و هر کجا جای پای عرفان و شناخت را دیدید، بدانید که ارتباط با ائمه علیهم السلام آنجا بود، گرچه شهرت به خلاف آن باشد و بدون ارتباط با ائمه معصومین عرفان دروغ است. آنچه ما فهمیده ایم این است.تمام مراحلی که برای سالک الی الله ذکر شده و آنچه به نظر دیگران نرسیده است. همه را حضرت امیر، امام السالکین و معراج العارفین بدان اشاره فرموده است:
«قَدْ أَحْیَا عَقْلَهُ وَ أَمَاتَ نَفْسَهُ حَتَّى دَقَّ جَلِیلُهُ.........

فیه ما فیه

مطلبی از کتاب فیه ما فیه مولوی:

یکى گفت که اینجا چیزى فراموش کرده‌ام. خداوندگار   فرمود که در عالم یک چیز است   که آن فراموش‌کردنى نیست. اگر جمله چیزها را فراموش کنى و آن را فراموش نکنى باک نیست و اگر جمله را به جاى آرى و یاد دارى و فراموش نکنى و آن را فراموش کنى هیچ نکرده باشى همچنان‌که پادشاهى ترا به ده فرستاد براى کارى معیّن تو رفتى و صد کار دیگر گزاردى چون آن کار را که براى آن رفته بودى نگزاردى چنان است که هیچ نگزاردى. پس آدمى درین عالم براى کارى  ٣ آمده است و مقصود آن است چون آن نمى‌گزارد پس هیچ نکرده باشد..........

جان کلام 2

چند حکمت پیرامون عرفان عملی از بیانات آیت الله امجد به نقل از وبلاگ دوست داران استاد :
-چون عقلم نمی رسد شرع را برمی گزینم ما چه می فهمیم. بهتر است تعبد به شرع کنیم الکمال کل الکمال التفقه فی الدین.
-تا دنیا در نظر انسان کوچک نیاید نمی تواند به طرف خدا برود.
-نفس اماره عادت کرده به هرزگی ولذا نباید رهایش کرد.
-علم حصولی انسان را انسان نمی کند بلکه آن علم حقیقی است و این اخلاص می خواهد.
-خود عمل تنها ملاک نیست آدم ریاکار هم عملش زیباست اصل نیت است و مؤمن با نیت ابدی در بهشت خالد است
.......

جان کلام

چند حکمت پیرامون اهل بیت علیهم السلام از بیانات آیت الله امجد به نقل از وبلاگ دوست داران استاد :

اگر مردم با همین محبتی که به اهل بیت (علیهم السلام) دارند از دنیا بروند اهل نجاتند.
اگر انسان در طیف مغناطیسی ائمه (علیهم السلام) وارد شود از هزاران سال عبادت بهتر است.
اگر می خواهی زیارت کنی اهل بیت (علیهم السلام) را به دیدار دوستانشان برو.
هیچ کس به جز اهل بیت نمی تواند دست ما را بگیرد........

ذکر موحدانه

یکی از عبادات موحدین و عارفان و پیشتازان مکتب اهل بیت علیهم السلام «خلسه» است که البته در مسلکهای دیگر عرفانی نیز به همین اسم اعمالی وجود دارد اما آنچه در مکتب اسلام مطرح است با آنها تفاوتی بسیار و ماهوی دارد. آنچه در اسلام مطرح است توجه به معبود و فنای توحیدی است اما نوعا در مکاتیب دیگر صرفا نوعی مدیتیشن و تمرکز ذهنی و فکری است .
در خلسه توحیدی نحوه صحیح انجام دادن و کیفیت آن اصل می­باشد، تا بهره وافی و کافی نصیب سالک بشود، سالک در هر کاری وارد می­شود، اگر حتماً با شرایطش باشد نتیجه می­گیرد و عدم موفقیت در  جمع نبودن شرایط است که باعث میشود نتیجه کافی و وافی نگیرد و حالت خلسه نیز از این قائده مستثنی نیست...........

راه نجات 3

مراتب توحید به بیان علامه طباطبایی، مندرج در رساله شریف لب الباب:

........بارى، سالک در اثر مراقبۀ تامّ و اهتمام شدید به آن و در اثر توجّه به نفس، به تدریج چهار عالم بر او منکشف خواهد شد:
عالم اوّل: توحید افعال است.
یعنى در وهلۀ اوّل ادراک مى‌کند که آنچه چشم مى‌بیند و زبان مى‌گوید و گوش مى‌شنود و دست و پا و سایر اعضاء و جوارح عمل مى‌کنند همه و همه مستند به نفس خود اوست و نفس فاعل ما یشاء است، و سپس ادراک مى‌کند که آنچه از افعال در جهان خارج تحقّق مى‌یابد مستند به خود اوست و نفس او مصدر تمام افعال است در خارج، و سپس مى‌یابد که نفس او قائم به ذات حقّ بوده و دریچه‌اى از فیوضات و رحمت خدا بوده است........

راه نجات 2

معرفت نفس به بیان علامه طباطبایی، مندرج در رساله شریف لب الباب:

.......رویّۀ مرحوم استاد، آقاى قاضى نیز طبق رویّۀ استاد بزرگ آخوند ملاّ حسین قلى همان طریق معرفت نفس بوده است و براى نفى خواطر در وهلۀ اول توجّه به نفس را دستور مى‌داده‌اند، بدین‌طریق که سالک براى نفى خواطر باید مقدار نیم ساعت یا بیشتر را در هر شبانه روز معیّن نموده و در آن وقت توجّه به نفس خود بنماید. در اثر این توجّه رفته رفته تقویت پیدا نموده و خواطر از او نفى خواهد شد، و رفته رفته معرفت نفس براى او حاصل شده و به وطن مقصود خواهد رسید........

راه نجات 1

مراتب مراقبه به بیان علامه طباطبایی، مندرج در رساله شریف لب الباب:
........امّا طریقۀ مرحوم آخوند ملاّ حسین قلى همدانى-رضوان الله علیه-این طور نبوده است و ایشان و شاگردانشان ابدا به منظور نفى خواطر، بدون ذکر، عملى نداشته‌اند .بلکه رویّۀ ایشان عبارت بوده است از التزام در امر مراقبه، یعنى اهتمام ورزیدن در مراتب آن. و قبلا ما به طور اجمال از آن ذکرى به میان آوردیم اینک مراتب آن را به طور تفصیل مى‌نگاریم:...........

حضور قلب

نکته ای پیرامون حضور قلب در عبادت از آیت الله سید حسین یعقوبی قائنی:

انسان هنگام توجه به خداى متعال ، نباید در ذهن خود چیزى را تصور کند یا براى خودش چیزى را درست کرده و به آن توجه نماید .در این مقام راه‏ هاى گوناگونى از سوى عرفا ارائه شده است، ولى بهترین راه براى «توجّه» همان طریقى است که حضرات معصومین علیهم ‏السلام ارائه  فرموده اند...........

ذکر الله تعالی

بخشی از تفسیر شریف المیزان در ذیل آیات آخر سوره حشر:

فعلى من آمن بالله و رسوله و الیوم الآخر أن یذکر ربه و لا ینساه و ینظر فیما یقدمه من العمل لیوم الرجوع إلى ربه فإن ما عمله محفوظ علیه یحاسبه به الله یومئذ فیجازیه علیه جزاء لازما لا یفارقه.
و هذا هو الذی یرومه قوله: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ» الآیات فتندب المؤمنین إلى أن یذکروا الله سبحانه و لا ینسوه و ینظروا فی أعمالهم‏..........

راه کمال

آیت الله بهجت :
آیا مى شود کار ما درست شود و به مقام کمال و معرفت برسیم بدون این که از دنیا و از زندگى اجتماعى و از صنعت و حرفه ى خود دست برداریم و به غارها و بیابان ها برویم و همیشه در آن جا با عزلت و کناره گیرى از مردم و جامعه مشغول به عبادات معهوده و اوراد و ادعیه ماءثوره باشیم ؟ هر چند از آیه ى شریفه ى: و رهبانیة ابتدعوها ما کتبنها علیهم الا ابتغاء رضون الله ؛اجمالا استفاده مى شود خدا از رهبانیت راضى است.
انسان تا زمانى که به یک شغل اجتماعى مشغول است نمى تواند به عبادات و ادعیه و ... مشغول باشد . آیا راه این است که مستغنى شود و خلوت کند و مشغول عبادت و تذکر باشد؟........

چشم دل

چند دقیقه شما دوستان را دعوت میکنم به خواندن و فکر کردن در مطلبی از آیت الله بهاءالدینی:
خدایا! چشم دل ما را نورانى کن ! بصیرت قلبى به ما عنایت کن ! آن بصیرت قبلى که وقتى از مولاى متقیان سؤ ال شد: هل راءیت ربک ؛ خدا را دیده اى و عبادات مى کنى یا مثل ما مردم هستى و خدا را ندیده عبادت مى کنى ؟ حضرت فرمود: ما کنت اءعبد ربالم اءره ؛ خداى نادیده را عبادت نمى کنم . ما با خیال کار نمى کنیم . ما کارمان روى واقعیت است ............

اولیاء النعم

بخشی از کتاب ادب فنای مقربان ،پیرامون شرح زیارت جامعه کبیره تألیف آیت الله جوادی آملی :

در تبیین چگونگی ولی نعمت بودن ائمّهٴ اطهار (علیهم ‏السلام) به طور خلاصه می‏توان گفت: همان گونه که اشاره شد نعمت یا مادی است یا معنوی و «النعم» هر دو قسم را شامل می‏شود. فیوضات الهی که همان نعمت‏های مادی و معنوی اوست،و توسط ملائکه که مدبرات امر در نظام عالم هستند به بندگان خدا و سایر موجودات می‏رسد. امام، انسان کاملی است که ملائکه تحت فرمان او قرار دارند و برای انجام هر کاری خدمت او شرفیاب می‏شوند: «ما من مَلَکٍ یهْبطه الله فى أمرٍ ما یهْبط له إلاّ بدأ بالإمام فعرض ذلک علیه» بنابراین، بهره‏ مندی از فیوضات مادی و معنوی تحت نظر، اراده و اجازهٴ آنهاست، اگر در موردی یا موجودی اجازه دادند فرشتگان نیز در آن باره نازل می‏شوند............

ذکر

اسماعیل بن فضیل از حضرت امام صادق (علیه‏ السلام) معنای آیه: ﴿وسبّح بحمد ربّک قبل طلوع الشمس وقبل غروبها﴾ را پرسید آن حضرت (علیه‏ السلام) فرمود: بر هر مسلمانی لازم است قبل از طلوع خورشید و پیش از غروب آن ده بار بگوید: «لا إله إلاّ الله، وحده لا شریک له، له الملک وله الحمد، یحیى ویمیت 1 وهو حىّ لا یموت، بیده الخیر، وهو علی کل شى‏ءٍ قدیر»

1.در بعضی از روایات اینگونه بیان شده است :یحیی و یمیت و یمیت و یحیی........