اساسنامه معنویت

دست نوشته ای از مرحوم آیت الله بهجت:
بسم اللَّه الرّحمن الرحیم‏
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ وَحْدَهُ وَ الصَّلاةُ عَلی سَیِّدِ الْأَنْبیاءِ، مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ سادَةِ الْأُوْصِیاءِ الطّاهِرین، وَ اللَّعْنُ الدّائِمُ عَلی‏ أَعْدائِهِمْ مِنَ اْلاَوَّلینَ وَ الْآخِرینَ.
و بعد، مخفی نیست بر اُولِی الاَلباب که اساسنامه حرکت در مخلوقات شناختن محرّک است که حرکت احتیاج به او دارد، و شناختن ما مِنْهُ الْحَرَکة، وَ ما إِلَیْهِ الْحَرَکَةِ، وَ ما لَهُ الْحَرَکَة، یعنی بدایت و نهایت و غرض، که آنْ به آنْ ممکنات متحرّک به سوی مقصد می‏باشند.
فرق بین عالم و جاهل معرفتِ علاجِ حوادث و عدم معرفت است، و تفاوت منازل آنها در عاقبت به تفاوتِ مراتبِ علم آنها است در ابتداء........

محضر آگاهان

پرسشی از محضر آیت الله جوادی آملی

مقام طمأنینه چیست؟ آیا طمأنینه با ایمان فرق دارد؟
جواب :
 ایمان دارای درجاتی است که ممکن است برخی از آنها با تزلزل همراه باشد. مقام والای ایمان، همان طمأنینه است که راه رسیدن به این درجه والا، گناه نکردن است. اگر ما خود را با گناه مسموم نکنیم، مشکلی به وجود نمی‏آید و اگر آسیبی به ما رسید، امتحانی بیش نیست.
گندم تا زمانی که در انبار است، ارزان قیمت است؛ ولی وقتی تحت فشار سنگ آسیاب آرد شد، قیمت آن افزایش می‏یابد و هنگامی که در تنور به نان تبدیل شد، قیمت آن از پیش گران‏تر می‏شود. این فشارها موجب کمال گندم است. در قرآن کریم آمده است: ﴿وَ لنبلونّکم بشی‏ءٍ من الخوفِ و الجوعِ و نقصٍ من الأموالِ و الانْفُسِ و الثمراتِ وَ بشّرِ الصّابرینَ﴾

حال مشتاقی

سعدی شیرازی

به پایان آمد این دفتر حکایت همچنان باقی
به صد دفتر نشاید گفت حسب الحال مشتاقی
کتاب بالغ منی حبیبا معرضا عنی
ان افعل ما تری انی علی عهدی و میثاقی
نگویم نسبتی دارم به نزدیکان درگاهت
که خود را بر تو می‌بندم به سالوسی و زراقی
اخلایی و احبابی ذروا من حبه مابی
مریض العشق لا یبری و لا یشکو الی الراقی........

یار پنهان

سودای یار

سعدی

هر که سودای تو دارد چه غم از هر چه جهانش
نگران تو چه اندیشه و بیم از دگرانش
آن پی مهر تو گیرد که نگیرد پی خویشش
وان سر وصل تو دارد که ندارد غم جانش
هر که از یار تحمل نکند یار مگویش
وان که در عشق ملامت نکشد مرد مخوانش
چون دل از دست به درشد مثل کره توسن
نتوان بازگرفتن به همه شهر عنانش
به جفایی و قفایی نرود عاشق صادق
مژه بر هم نزند گر بزنی تیر و سنانش..........

صیاد دل

چگونگی آشنایی مرحوم حاج اسماعیل دولابی با مرحوم آیت الله انصاری همدانی به بیان خود ایشان:

واسه من هم یه خورده مشکله راجع به ایشون صحبت کنم، من جوان بودم و برای من اسم برده بودند که یه همچنین کسی هست، بنده رو هم برای ایشان اسم برده بودند که فرد مجهولیه در تهران. ولی من نرفتم که پیداشون کنم، ببینم‏شون، اصولا از بچگی این طوری بودم که اگر می‏گفتند فلان آدم به فرض عرش رو هم سیر می‏کند اگر همسن من بود، بنده نمی‏رفتم دیدنش...
اما ماجرا این طوری شد که، یه مسجدی بود، مسجد معزالدوله، بنده هم به اون‏جا خیلی علاقه داشتم. مراسم و مجالس و نماز جماعت اون جا رو استفاده می‏کردم، تا این که یه روز دیدم یه آقایی اومد که چهار، پنج نفر دیگه هم همراهش بودند. آدم احساس می‏کرد مثل پروانه دورش می‏گردند..........

تو دلیل وجود خـدای منی

پژمان بختیاری

تو صفا دِهِ عشق و وفای منی

تو فرشته بام و سرای منی

تو نمکزن شور و نوای منی

تو بقا، تو نشان بقای منی

تو دلیل وجود خدای منی

تو برون ز تصرّف آب و گلی

تو نشاط روان، تو فروغ دلی

تو به دیده مهی، تو به سینه دلی

تو تجسّم عشق و صفای منی

تو دلیل وجود ..........

شهید عشق

فروغی بسطامی

کنون که صاحب مژگان شوخ و چشم سیاهی

نگاه دار دلی را که برده‌ای به نگاهی

مقیم کوی تو تشویش صبح و شام ندارد

که در بهشت نه سالی معین است و نه ماهی

چو در حضور تو ایمان و کفر راه ندارد

چه مسجدی چه کنشتی، چه طاعتی چه گناهی.....

نی نامه

مولوی
مثنوی معنوی
دفتر اول
بشنو این نی چون شکایت می‌کند
از جداییها حکایت می‌کند
کز نیستان تا مرا ببریده‌اند
در نفیرم مرد و زن نالیده‌اند
سینه خواهم شرحه شرحه از فراق
تا بگویم شرح درد اشتیاق
هر کسی کو دور ماند از اصل خویش
باز جوید روزگار وصل خویش
من به هر جمعیتی نالان شدم
جفت بدحالان و خوش‌حالان شدم
هرکسی از ظن خود شد یار من
از درون من نجست اسرار من.......

یار پسندید مرا

غزلی از سایه
مژده بده ، مژده بده ، یار پسندید مرا
سایه ی تو گشتم و او برد به خورشید مرا
جان دل و دیده منم ، گریه ی خندیده منم
یار پسندیده منم ، یار پسندید مرا
کعبه منم ، قبله منم ، سوی من آرید نماز
کان صنم قبله نما خم شد و بوسید مرا
پرتو دیدار خوشش تافته در دیده ی من
آینه در آینه شد ، دیدمش ودید مرا .........

راه عرشیان

مطلبی از مرحوم آیت الله بهاءالدینی:
برای آدم شدن و ورود به وادی سیر و سلوک، سیره عملی ائمه دین علیهم السلام را نصب العین خود قرار دهید که غیر از در خانه این خانواده، هیچ کجا خبری و چیزی نیست و هر کجا جای پای عرفان و شناخت را دیدید، بدانید که ارتباط با ائمه علیهم السلام آنجا بود، گرچه شهرت به خلاف آن باشد و بدون ارتباط با ائمه معصومین عرفان دروغ است. آنچه ما فهمیده ایم این است.تمام مراحلی که برای سالک الی الله ذکر شده و آنچه به نظر دیگران نرسیده است. همه را حضرت امیر، امام السالکین و معراج العارفین بدان اشاره فرموده است:
«قَدْ أَحْیَا عَقْلَهُ وَ أَمَاتَ نَفْسَهُ حَتَّى دَقَّ جَلِیلُهُ.........

صفات اولیاء

نهج البلاغه خطبه 210

قَدْ اءَحْیا عَقْلَهُ، وَ اءَماتَ نَفْسَهُ، حَتَّى دَقَّ جَلِیلُهُ، وَ لَطُفَ غَلِیظُهُ، وَ بَرَقَ لَهُ لا مِعٌ کَثِیرُ الْبَرْقِ، فَاءَبانَ لَهُ الطَّرِیقَ، وَ سَلَکَ بِهِ السَّبِیلَ، وَ تَدافَعَتْهُ الْاءَبْوابُ إ لى بابِ السَّلامَةِ، وَ دارِ الْإِقامَةِ، وَ ثَبَتَتْ رِجْلاهُ بِطُمَاءنِینَةِ بَدَنِهِ فِی قَرارِ الْاءَمْنِ وَالرَّاحَةِ، بِمَا اسْتَعْمَلَ قَلْبَهُ وَ اءَرْضَى رَبَّهُ

فیه ما فیه

مطلبی از کتاب فیه ما فیه مولوی:

یکى گفت که اینجا چیزى فراموش کرده‌ام. خداوندگار   فرمود که در عالم یک چیز است   که آن فراموش‌کردنى نیست. اگر جمله چیزها را فراموش کنى و آن را فراموش نکنى باک نیست و اگر جمله را به جاى آرى و یاد دارى و فراموش نکنى و آن را فراموش کنى هیچ نکرده باشى همچنان‌که پادشاهى ترا به ده فرستاد براى کارى معیّن تو رفتى و صد کار دیگر گزاردى چون آن کار را که براى آن رفته بودى نگزاردى چنان است که هیچ نگزاردى. پس آدمى درین عالم براى کارى  ٣ آمده است و مقصود آن است چون آن نمى‌گزارد پس هیچ نکرده باشد..........

روز وصل

مولوی

دیوان شمس
به روز مرگ چو تابوت من روان باشد
گمان مبر که مرا درد این جهان باشد
برای من مگری و مگو دریغ دریغ
به دام دیو درافتی دریغ آن باشد
جنازه‌ام چو ببینی مگو فراق فراق
مرا وصال و ملاقات آن زمان باشد
مرا به گور سپاری مگو وداع وداع
که گور پرده جمعیت جنان باشد..........

ارزش انسان

نهج البلاغه

حکمت 44

قَدْرُ الرَّجُلِ عَلى قَدْرِ هِمَّتِهِ، وَ صِدْقُهُ عَلى قَدْرِ مُرُوْءَتِهِ، وَ شَجاعَتُهُ عَلى قَدْرِ اءَنَفَتِهِ، وَ عِفّتُهُ عَلَى قَدْرِ غَیْرَتِهِ

مقام و مرتبت هرکس به قدر همت اوست و صدق او به قدر جوانمردى اوست و شجاعتش به قدر عزت نفس اوست و عفّت او به قدر غیرت اوست .