فنا
يكشنبه, ۴ خرداد ۱۳۹۳، ۱۰:۳۱ ب.ظ
فصل ششم از کتاب اوصاف الاشراف خواجه نصیر الدین طوسی :
قال اللّه تعالى: کُلُّ شَیْءٍ هٰالِکٌ إِلاّٰ وَجْهَهُ
در وحدت، سالک و سلوک، و سیر و مقصد، و طلب و طالب و مطلوب نباشد، کلّ شیء هالک الاّ وجهه، و اثبات این سخن و بیان هم نباشد و نفى این سخن و بیان هم نباشد، و اثبات و نفى متقابلانند و دوئى مبدا کثرت است آنجا نفى و اثبات نباشد، و نفى نفى و اثبات اثبات هم نباشد، و نفى اثبات و اثبات نفى هم نباشد.
و این را «فنا» خوانند، که معاد خلق با فنا باشد همچنان‌که مبدا ایشان از عدم بود:«کَمٰا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ» و معنى فنا را حدّى با کثرت است: «کُلُّ مَنْ عَلَیْهٰا فٰانٍ وَ یَبْقىٰ وَجْهُ رَبِّکَ ذُو اَلْجَلاٰلِ وَ اَلْإِکْرٰامِ» ، فنا به این معنى هم نباشد، هر چه در نطق آید و هر چه در وهم آید و هر چه عقل بدان رسد جمله منتفى گردد.
این است آنچه در این مختصر خواستیم که ایراد کنیم، و اینجا سخن منقطع شود.
قال اللّه تعالى: کُلُّ شَیْءٍ هٰالِکٌ إِلاّٰ وَجْهَهُ
در وحدت، سالک و سلوک، و سیر و مقصد، و طلب و طالب و مطلوب نباشد، کلّ شیء هالک الاّ وجهه، و اثبات این سخن و بیان هم نباشد و نفى این سخن و بیان هم نباشد، و اثبات و نفى متقابلانند و دوئى مبدا کثرت است آنجا نفى و اثبات نباشد، و نفى نفى و اثبات اثبات هم نباشد، و نفى اثبات و اثبات نفى هم نباشد.
و این را «فنا» خوانند، که معاد خلق با فنا باشد همچنان‌که مبدا ایشان از عدم بود:«کَمٰا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ» و معنى فنا را حدّى با کثرت است: «کُلُّ مَنْ عَلَیْهٰا فٰانٍ وَ یَبْقىٰ وَجْهُ رَبِّکَ ذُو اَلْجَلاٰلِ وَ اَلْإِکْرٰامِ» ، فنا به این معنى هم نباشد، هر چه در نطق آید و هر چه در وهم آید و هر چه عقل بدان رسد جمله منتفى گردد.
این است آنچه در این مختصر خواستیم که ایراد کنیم، و اینجا سخن منقطع شود.
